სახელების ისტორია

                     სახელების ისტორია,მათი მნიშვნელობები
                 







                                    * ქალის სახელები *
                                            

                   ~ ა ~

აგნესა – (ლათ) "კრავი” "უმანკო”
ალა-(ნასესხები სახელია) "გაცვლილის", "სანაცვლოდ მიღებულის" ნიშნავს
ალექსანდრა – (ბერძ)”მხნე” "მამაცი”
ალისა – დას. ევრ. ქალის სახელია. ნაწარმოებია კაცის სახელ ალექსისაგან.
ანა – (ებრ)”მადლი” იგივეა- ანანო ანუკა, ანუკი, ანიკო, ანანა;
ანანო - (ძველი ებრაული) "გულკეთილი", "გულმოწყალე".
ანასტასია – (ბერძ)”მკვდრეთით აღმდგარი” "სიცოცხლეს დაბრუნებული” იგივე –  ნასტია,


                                      ~ ბ ~


ბაბილინა – (ლათ) "აჯანყებული”
ბაია – (ქართ) როგორც ჩანს, ქართული მინდვრის ყვავილის სახელია ქცეული ქალის სახელად (შეადარეთ: ია, ვარდო, ენძელა...). ბაია გვხვდება ვაჟის სახელადაც.
ბარბარე – (ბერძ) "უცხო” იგივეა ბაბალე, ბაბე ბაბო ბაბულია ბაბუცა
ბელა –(ლათ) "მშვენიერი, ლამაზი”
  
                                                         
                                       ~ გ ~


გაიანე –(ლათ) "მწვანე”
გალინა – (ბერძ) "სიწყნარე”
გვანცა – (ქართ) (ქართული) სვანურად გვანც - "ჭინჭრაქა”. გადატანით ნიშნავს "ცელქს ", "მოუსვენარს".
გულიკო – (ქართ) ნაწარმოებია გულ სიტყვისაგან  ’’ საალერსო”.  მის სრულ ფორმად ითვლება გულისა.
გულჩინა – (სპარს) "ვარდის მკეფელი”
გურანდუხტ – (სპარს) "გურამის ქალიშვილი” იგივეა გურანდა

 
                                       ~ დ ~

დალი – (ქართ) "ნადირობის ქალღმერთი”
დარეჯან – (ქართ) "ნესტან დარეჯანის მოფერებითი სახელი” იგივეა რაც დარიკო, დარო, დარია, დარჯანი
დიანა – (ლათ) "მთვარის, ტყის ნადირობის ქალღმერთის სახელი” შეესაბამება არტემიდა


                                       ~ ე ~


ევა –(ბერძ) "სიცოცხლის მომტანი”
ეთერ – (ებრ) "ვარსკვლავი”
ეკატერინე – (ბერძ) "წმინდა, უმწიკლო ” მისი შემოკლებული ფორმაა ეკა
ელეონორა – (ევრ) "თანაგრძნობა”
ელენე – (ბერძ) "მანათობელი, ჩირაღდანი, რჩეული” იგივეა ელიკო, ელო.
ელისაბედ – (ებრ) "საღვთო ფიცი” იგივია ლიზა, ლიზიკო


                                        ~ ვ ~

ვალენტინა – (ლათ) "ძლიერი”
ვალერია – (ლათ) "იხილეთ ვალენტინა”
ვერა – (რუს) "რწმენა”
ვიოლეტა – (ფრან) "ია” იგივეა ვიოლა


                                       ~ ზ ~
                                      
ზინაიდა – (ბერძ) "ღვთიური”
ზოია – (ბერძ) "სიცოცხლე”


                                       ~ თ ~

თამარ – (ქართ)  ებრაულად ნიშნავს ”ფინიკის პალმას’’ იგივეა რაც თაკო, თათია, თათა.
თამთა – (ქართ) ნიშნავს   "გმირს". მიღებული ჩანს თაჰამთა-საგან, სპარსეთში და ძველ საქართველოშიც ვაჟის სახელი იყო.
თეკლე –(ბერძ) "ღვთის დიდება”
თეო – (ბერძ) "ღმერთი”
თეონა – (ბერძ) "ღვთის ფიქრი", "ღვთის გონება".
თინათინ – (ქართ) "მოციმციმე სხივი” იგივეა თინა, თიკო, თინიკო
თეოდორა -(ბერძ) "ღვთის წყალობა”


                                        ~ ი ~

ია – (ბერძ) "ია”
იზაბელა – (ევრ) ძველი ებრაული სახელის ელისაბედ-ის ვარიანტია, მისი შემოკლებული ფორმებია იზა, ბელა.
ინა –(ევრ) ადრე გავრცელებული ყოფილა კაცის სახელადაც.
ინგა –(სკანდ) "ისლანდიელების ღმერთი”


                                         ~ კ ~

კესარია – (ბერძ) "დედოფალი”
კლარა – (ლათ) "ნათელი, სუფთა”


                                      ~ ლ ~
                                       
ლალი –(ირან) "წითელი, ელვარე”
ლამარა –(ქართ) ახალი წარმოქმნიული სახელია.
ლამზირა – (ქართ) "სალოცავი”
ლანა – (ლსავური) მოფერებითი ფორმაა, მიღებული სვეტლანა, რუსლანა და სხვა მსგავსი სახელების შემოკლების გზით.
ლარისა – (ბერძ) "თოლია”
ლეილა – (არაბ) "ღამე, შავი”
ლელა – (ქართ) "სწორთმიანი" (მცენარის სახელისაგან).
ლია – (ებრ) "ხბო”
ლიდა, ლიდია – (ბერძ) "ლიდიელს”
ლიკა - (ქართ) ნიშნავს  ’’მებრძოლს’’. მიღებულია სახელი ძაღლიკასგან
ლუდმილა – "ეტიმოლოგია უცნობი”
ლუბა – (სლავური) შემოკლებული ფორმაა სახელისა ლიუბოვ.
ლუიზა – (ფრანგ) "ლუდვიგთან არის დაკავშირებული”


                                     ~ მ ~

მაგდა –(ებრ) მაგდანა "მაგდალინელი”
მაია – (ინდ)ბუდას დედის სახელი
მაკა – (ქართ)მარიამისა და მაიკოს საალერსო ფორმებია; იგივეა მაკო, მაკუნა
მანანა – ბიბლიური სახელია "პატარა” "ცით მოვლენილი”
მარგალიტა – (ბერძ) "მარგალიტი” კნინობითი ფორმაა მარგო;
მართა – (სირიული)”დიასახლისი” იგივეა მათიკო
მარიამ – (ებრ)”შეუპოვარი” "დაუმორჩილებელი”
მარინე – (ლათ)”ზღვისა”
მეგი – (ინგლ) წარმოშობილია მაგდასგან
მედეა – (ქართ) ეს სახელი შეიძლება უკავშირდებოდეს ზმნას ‘მინდა’  ე.ი. ნიშნავდეს " სასურველს ", თავდაპირველად კი - " გრძნეულს "
მერი – მარიამ-ის  ინგლისური ფორმაა. ეს სახელი ჰქვია გალაკტიონ ტაბიძის პოეტური ოცნების ქალიშვილს, რომელსაც პოეტმა მიუძღვნა რამდენიმე შესანიშნავი ლექსი.
მზია – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია
მირანდა – (ირან) მირანდუხტის შემოკლებული ფორმაა


                                       ~ ნ ~

ნაზი – (ქართ) იგივეა ნაზიკო, ნაზო
ნათელა – (ქართ) "სინათლე”
ნათია – (ქართ) ნათელას პარალელური ფორმაა. მისგან ჩანს მიღებული გვარები: ნათაძე, ნათიძე, ნათიშვილი.
ნატო, ნატა, ნატალია – (ლათ)”ბუნებრივი” დიეს ნატალის ლათინურად ნიშნავს "დაბადების დღეს”
ნელი – (ევრ) მოფერებითი ფორმაა სახელებისა : ელენე, მადლენა
ნესტან – იგივეა ნესტან დარეჯანი
ნინელი – (რუს) ბოლოდან იკითხება როგორც ლენინი
ნია – (ქართ)ნინოს კნინობითი ფორმა
ნინო – (ქართ) ასირიული ნაყოფიერების ღმერთის სახელ ნინ- თან აქვს კავშირი.მოფერებითი ფორმებია : ნინიკო,ნინუცა,  ნინი.


                                       ~ ო ~

ოლღა – (სკანდ) "წმინდა”


                                       ~ პ ~
პეპელა – (ქართ)


                                       ~ ჟ ~

ჟენია – (ფრან) იგივეა რაც ეუჟენია
ჟუჟუნა – (ქართ) თვალციმციმა


                                       ~ რ ~

რუსუდან – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია” სპარს. "დღე” "დღიანი”


                                        ~ ს ~

სალომე – (ებრ) მშვიდობა". ეს სახელი ერქვა ერთ-ერთ მენელსაცხებლე დედათაგანს.
სარა – (ებრ)”დედოფალი” "ქალბატონი”
სიდონია – (ებრ) შემოკლებული ფორმაა სიდო
სოფიო – (ბერძ) სიბრძნე იგივეა: სოფო, სოფია, სოფიკო
სულიკო – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”


                                          ~ ტ ~

ტატიანა – (ბერძ) "დამფუძნებელი” შემოკლებული ფორმაა ტატა
ტერეზა – (ევრ)”მონადირე” "საყვარელი” "ძლიერი”


                                           ~ უ ~

ულიანა – (ლათ) იულონისა


                                          ~ ფ ~

ფიქრია – (არაბ) არაბული კაცის სახელია, იგივე რაც ქართულად ფიქრი


                                          ~ ქ ~

ქეთევან – (სპარს) "ეტიმოლოგია უცნობია” მოფერებითია – ქეთო, Qქეთინო და ქეთათო.
ქრისტინე – (ბერძ)ქრისტესი
ქსენია – (ბერძ) სტუმარი


                                         ~ შ ~

შორენა – (ქართ) გააზრებულია როგორც ’’შორეული’’


                                        ~ ჩ ~

ჩიტო – (ქართ)  ვხვდება როგორც ვაჟის, ისე ქალის სახელად. მისი მოფერებითი ფორმებია : ჩიტი, ჩიტინო, ჩიტორა.


                                         ~ ც ~

ციალა – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”
ცირა, ცირუ – (ქართ)  "მცირე”, "ქალიშვილი”
ციური – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”
ციცინო – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”


                                         ~ ხ ~

ხატია – (ქართ) დახატული


                                          ~ ჯ ~

ჯულიეტა – (იტალ) საალერსო ფორმაა ჯულიას








                                                 * კაცის სახელები *

                                                             



                                            ~ა~

ადრიანე – (ლათ) ”ქალაქ ადრიის მცხოვრები”
ავთანდილ – (არაბულ ირანული) "სამშობლოს რწმენა”
აკაკი- (ბერძ) "უწყინარი, არა ცუდი”
ალეკო – ალექსანდრეს მოფერებითი სახელი.
ალექსანდრე –(ბერძ) "მხნე, მამაცი, ხალხის მცველი”
ამბერკი –(ბერძ) "დამყენებელი”
ამბროსი –(ბერძ) "უკვდავი”
ამირან –(ქართ) "ქართული ეპოსის გმირი”
ანდრონიკე-(ბერძ) "მამაცი”
ანზორ-(დაღესტური)
ანტონ –(ბერძ) "მეომარი, ომში ჩაბმული, წინამძღოლი, მეთაური”
აპოლონ –(ბერძ) "მზის ღმერთი სახელია, ითარგმნება როგორც მწველი მზე”
არმაზ- (ირანული) "ძველი ქართ. ღვთაების სახელია”
არსენ-(ბერძ) "მხნე”
არტემ –(ბერძ) "ჯამრთელი, ჯანსაღი ”
არჩილ-(ირან) "არიული მოდგმის”
ასლან – (თურქ) " ლომი, დიდი”
აფრასიონ –(სპარს)


                                          ~ ბ ~

ბაადურ- (სპარს) "რტაინდი”
ბაგრატ- (ირან) "ღვთის შექმნილი”
ბადრი- (არაბული) "სავსე მთვარე”
ბაკურ-(ირან) "ღვთის შვილი”
ბასილ –(ბერძ) "სამეფო”
ბაქარი –(ქართ) "ქართული ფორმაა სახელისაა ბაკური”
ბაჩა-(ქართ) "პატარას, ბავშვი”
ბახვა –(ქართ) "მეგრულათ ნიშნავს ჩაფსკვნილს, ბუთხუზას”
ბენედიქტე –(ლათ) "კურთხეული”
ბეჟან-(სპარს) "მამაცი”
ბესარიონ – (ბერძ) "ტყიანი, ტყისა”
ბექა – (თურქ) "ბატონი”
ბიკენტი –(ლათ) " მძლევერი, გამარჯვებული”
ბიქტორ-(ლათ) "ძლევა მოსილი, გამარჯვებული”
ბიძინა – (ქართ)
ბიჭიკო – (ქართ) "ბიჭი”
ბორის –(სლავ) "დიდება”




                                               ~ გ ~


გაბრიელ –(ებრ) ”კაცი ღვთისა” "ღვთის მცველი”
გაგა – (ქართ) იხ. გიორგი
გაიოზ – (ბერძ.) " მიწიერი”
გალაკტიონი – (ბერძ.) "რძიანი” "რძისა”
გელა – (ქართ) " მგელა”-დან ნაწარმოები. იგივე "მგელიკა” , "მგელია”
გენადი – (ბერძ.) "კეთილშობილი” შემოკლებული "გენო”
გერასიმე – (ბერძ.) "პატივცემული”
გერონტი – (ბერძ.) " მოხუცებული”
გია, გიგა, გიგი, გიგო,  გიგლა, – ქართული სახელებია, გიორგის ან გრიგოლის შემოკლებული ფორმები.
გიორგი – (ბერძ) "მხვნელ-მთესველი”, "მიწადმოქმედი”. გეო – "მიწა”
გოგი გოგიტა – გიორგის მოფერებითი ფორმა
გოგოთურ – (ქართ) მთაში გავრცელებული სახელია.
გოდერძი – (ირან.) ”ძლიერი ხარი”
გოჩა – (ქართ) "ბერიკაცი”
გრიგოლ – (ბერძ.) "მღვიძარე”, "ფხიზელი”
გურამ – (იხილეთ ბარამ)
გურგენ – (ირან) "მგლისა”



                                                ~დ~

დავით- (ებრ) "საყვარელს”. იგივეა – დათა, დათო, დათია, დათუა, დათიკო, დათუნა.
დანიელ – (ებრ) "ღვთის სამსჯავრო”
დაჩი – (სპ) "გვარის უფროსი”
დემეტრე – (ბერძ) "მიწის მუშა”
დიმიტრი – "იხილეთ დემეტრე”
დიონისე –(ბერძ) "იგივე ბახუსი, ღვინის და მხიარულების ღმერთი”
დომენტი –(ბერძ) "დამწყნარებელი”
დურმიშხან –(თურქ) "მდგომი”
დუტა – (მეგ) "ეტიმოლოგია უცნობია”


                                                 ~ ე ~

ეგნატე –(ლათ) "არა მცოდნე”
ედუარდი – (გერ) "საკუთრებაზე მზრუნველი”
ელეფთერ – (ბერძ) "თავისუფალი”
ელგუჯა – (თურქული) "ხალხის ძალა”
ელდარ –(ებრ) "ღვთის სახელები”
ელიოზ – (ბერძ) "მზე”
ერეკლე – (ბერძ) "წარმოქმნილია ბერძენი გმირის ჰერკულესის ანუ ჰერაკლე სახელიდან”
ექვთიმე – (ბერძ) "უბოროტო, კეთილი ”


                                           ~ ვ ~

ვალერი – (ლათ) "მხნე ძლიერი”
ვანო – (ქართ) "ივანეს შემოკლებითი ფორმა”
ვაჟა – (ქართ) "ყმა ვაჟი”
ვარლამ – (ქალდეური) "ხალხის შვილი”
ვახტანგ –(ირან) "მგლის ტანის მქონა”
ვიქტორ – (ლათ) "გამარჯვებული”
ვლადიმერ. – (გოთური)


                                       ~ ზ ~

ზაალ – (სპ.) "მოხუცი” " ბერი”
ზაზა – (ებრ) " სიუხვე "
ზვიად – (ქართ) "ამაყი. მედიდური”


                                       ~ თ ~

თამაზ –(ირან) "ძლიერი ცხენი”
თეიმურაზ – (ირან) "ძლიერი”
თემურ –(თურქ) "რკინა”
თენგიზ – (თურქ) "ზღვა”
თორნიკე – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”


                                       ~ ი ~

იაკობ – (ებრ) "კვალი”
იასონ –(ბერძ) "მკურნალი”
ივანე – (ებრ) "ის ვის მიმართაც ღმერთი მოწყალეა”
ივერი – (ქართ)  ქედანაა ქვეყნის სახელწოდება ივერია(იბერია).ასე იხსენიება ქართველები და საქართველო ანტიკურ და ბიზანტიურ წყაროებში
ილარიონ – (ბერძ) "მხიარული, ნათელი”
ილია – (ებრ) "სიმაგრე ღვთისა”
იოსებ – (ებრ) "გამრავლება, მატება იგივეა სოსო, სოსიკო”

                                           ~ კ ~

კახაბერი – (ქართ) "წამოსულია სატომო სახელისგან კახი”
კირილე – (საპარ) "მზე”
კობა – (ქართ) "იაკობის შემოკლებული ფორმა”
კონსტანტინე –(ლათ) "იგივე კოკა, კოტე კოსტა ნიშნავს ურყევს მტკიცეს”


                                            ~ ლ ~

ლადო – (ქართ) "ვლადიმერი ან ვლადიკო”
ლავრენტი – (ლათ) "დაფნის გვირგვინის დამდგმელი”
ლაშა – (ქართ) "ნათელი, შუქი”
ლევან – (ქართული ფორმაა ლეონისა, ლეო ანუ ლომი)
ლუკა – (ლათინური) "ბრწინვალე, მანათობელი”


                                           ~ მ ~

მათე – (ებრ) "ღვთის კაცი”
მალხაზ –(ქართ) "ცქვიტი, კოხტა, ლამაზი”
მერაბ – (სპარს) "მზესავით ელვარე”
მიხეილი – (ებრა) "რვთის სწორი”
მუხრან – (ქართ) "მუხის ტყე”


                                             ~ ნ ~
 
ნიკა – (ბერძ.) გამარჯვების ღმერთის სახელი "გამარჯვება”
ნიკოლოზ – (ბერძ)” გამარჯვებათა მხილველი”
ნოდარ – (სპარს)”ახალ მოსული”
ნუგზარ – (ირან) "ეტიმოლოგია უცნობია”
ნუკრი – ქართული სახელია "ეტიმოლოგია უცნობია”


                                             ~ ო ~

ოთარ – (ქართ)”ულამაზესი ყმაწვილი” იგივეა ოთო, ოთია
ოლეგ – (სკანდ) "წმინდა”
ომარ – (არაბ) "სიცოცხლე”


                                            ~ პ ~

პაატა – (ქართ) "პატარა, პაწაწინა


                                           ~ ჟ ~

ჟორა – "ეტიმოლოგია უცნობია”


                                          ~ რ ~
რამაზ – (არაბ) "რამაზანის თვეში დაბადებული”
რევაზ – (არაბულ-სპარს) "კმაყოფილი”
როინ – (სპარს)”სპილენძისა”
როსტომ – (სპარს)”მდინადრე”


                                         ~ ს ~

საბა – (ბერძ) "თავისუფლებას მოკლებული”
სანდრო – ალექსანდრეს შემოკლებული ფორმაა
სიმონ – (ებრ)”შესმენილი”
სოლომონ – (ებრ)”წყნარი”
სულხან – (ბერძ)” მცოდნე”


                                          ~ ტ ~

ტარიელ – (ირან)”მფლობელი”
ტიმოთე – (ბერძ) "ღვთის მოსავე”


                                          ~ უ ~

უშანგი – (სპარს)”კარგი ცხოვრების მქონე”
უჩა – (ქართ)სამეგრელოში გავრცელებული სახელია "შავი”


                                          ~ ფ ~

ფილიპე – (ბერძ)”ცხენთა მოყვარული”


                                           ~ ქ ~

 ქრისტეფორე – (ქართ) იგივეა რაც ქრისტეფორე


                                            ~ ღ ~

ღვინია – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”


                                            ~ შ ~

შალვა – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”
შაქრო – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”
შიო – (ირან) "ეტიმოლოგია უცნობია”
შოთა – "ეტიმოლოგია უცნობია”



                                           ~ ც ~

ცოტნე – (ქართ)”პატარა”



                                           ~ ხ ~
 
ხარება – (ქართ)
ხვიჩა - (ქართ)

                                          ~ ჯ ~
 
ჯაბა –(ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”
ჯარჯი – (ქართ) "ეტიმოლოგია უცნობია”
ჯემალ – (არაბ) "სილამაზე”
ჯონი –